Analyse (oktober 2021 – oktober 2024)
Na de piek van de energiecrisis die in 2021 begon, zijn de gas- en elektriciteitsprijzen aanzienlijk gedaald. Ze blijven echter nog steeds hoger dan de niveaus van vóór de crisis.
Om deze ontwikkelingen beter te begrijpen, hebben we schattingen van de jaarlijkse elektriciteits- en gasrekeningen tussen oktober 2021 en oktober 2024 vergeleken. De simulaties zijn uitgevoerd op basis van het mediane verbruik[1] van 2.036 kWh elektriciteit en 12.728 kWh gas, met behulp van de Infor GazElec-vergelijker.
De analyse concentreerde zich op twee soorten contracten: contracten met een vaste prijs en contracten met een variabele prijs, waarbij de goedkoopste aanbiedingen werden gekozen die in elke periode beschikbaar waren.
Contracten met vaste prijs: een gematigde stijging
Contracten met een vaste prijs garanderen een stabiele prijs voor een vaste periode. Deze contracten worden doorgaans aangeboden voor een periode van drie jaar in Brussel en de looptijd van deze contracten is door de leveranciers teruggebracht tot één jaar sinds hun terugkeer op de markt in 2023.
We vergeleken de goedkoopste contracten die beschikbaar waren in oktober 2021 en de contracten die drie jaar later, in oktober 2024, werden aangeboden. Hoewel de prijzen van oktober 2021 niet de piek weerspiegelen die tijdens de crisis werd bereikt, waren ze destijds al relatief hoog.
- In oktober 2021 volgt de overeenkomst Gemakkelijk3 van ENGIE stelde een jaarlijkse factuur voor van naar schatting 630 euro voor elektriciteit en 997 euro voor gas, voor een totaal van 1.627 euro.
- In oktober 2024 vertoonde het Megacontract via Testachats, het goedkoopste van dat jaar, een jaarafrekening van naar schatting 725 euro voor elektriciteit en 1.085 euro voor gas, voor een totaal van 1.810 euro.
Tussen deze twee data is de totale jaarlijkse factuur voor de twee energieën daarom met 11 % gestegen, wat een gematigde opwaartse trend weerspiegelt ten opzichte van de toch al hoge prijzen in 2021.
Contracten met variabele prijs: een duidelijke daling
Bij dit type contract is de schatting van de jaarfactuur gebaseerd op een extrapolatie van de prijzen van de lopende maand op het moment van de simulatie naar het gehele jaar. Hoewel deze methode bij benadering blijft, maakt zij een vergelijking van prijsniveaus in de tijd mogelijk.
- In oktober 2021 volgt de overeenkomst Direct geïndexeerd van ENGIE, de goedkoopste voor beide energieën, vertoonde een jaarlijkse factuur van naar schatting 722 euro voor elektriciteit en 1.322 euro voor gas, voor een totaal van 2.044 euro.
- In oktober 2024 waren de goedkoopste contracten Pixel Volgende van TotalEnergies voor elektriciteit, met een factuur geschat op 566 euro, en die van Mega via Testachats voor gas, met een factuur van 930 euro. Dat is in totaal 1.496 euro.
De totale jaarlijkse factuur voor de twee energieën daalde aldus met 27 %, wat een aanzienlijke daling weerspiegelt, voornamelijk als gevolg van de daling van de prijzen op de groothandelsmarkten.
Vergelijking van de verschillen tussen de goedkoopste en duurste contracten
Om de verschillen waarmee huishoudens te maken krijgen in beeld te brengen, hebben we voor de periode oktober 2021 en oktober 2024 de verschillen berekend tussen de goedkoopste en duurste contracten op basis van het jaarverbruik. Dit verschil varieert afhankelijk van het type contract en energie:
- Elektriciteit :
- Voor contracten met een vaste prijs is het verschil tussen de goedkoopste en de duurste contracten licht afgenomen, van 184 euro in 2021 naar 163 euro in 2024.
- Voor contracten met een variabele prijs is dit verschil daarentegen groter geworden, van 86 euro in 2021 naar 186 euro in 2024.
- Gas :
- Voor contracten met een vaste prijs is het verschil aanzienlijk kleiner geworden, van 578 euro in 2021 naar 360 euro in 2024, vooral als gevolg van de prijsdaling voor de duurste contracten.
- Variabele prijscontracten laten op hun beurt een steeds groter verschil zien, gaande van 167 euro in 2021 tot 246 euro in 2024.
Een meerderheid van de huishoudens profiteert niet van de beste tarieven
We mogen niet vergeten dat weinig Brusselaars de meest competitieve contracten onderschrijven. Volgens de CREG hadden in maart 2023 amper 18 %-huishoudens gekozen voor een van de vijf goedkoopste contracten voor elektriciteit, en 17 % voor gas.[2]. Dit onderstreept het belang van duidelijke informatie om huishoudens te helpen hun contractuele keuzes te optimaliseren. Ze kunnen geld besparen door contracten te vergelijken, vooral als er sprake is van prijsschommelingen op de groothandelsmarkten. Het vergelijken van contracten blijft echter voor veel huishoudens een uitdaging, vooral vanwege de complexiteit van tariefformules[3], die vaak van maand tot maand veranderen.
[1] Het mediane verbruik dat in deze analyse wordt gebruikt (2.036 kWh elektriciteit en 12.728 kWh gas) is gebaseerd op de eerder gebruikte cijfers, maar komt niet overeen met het werkelijke mediane verbruik van de huishoudens in Brussel. Op basis van bijgewerkte verbruiksgegevens heeft de Brusselse toezichthouder (Brugel) deze waarden naar beneden bijgesteld. Het oude mediane verbruik zal tot eind 2024 worden gebruikt en vervolgens in januari 2025 worden verlaten ten gunste van het nieuwe.
[2] https://www.creg.be/fr/publications/etude-f2605
[3] Om te begrijpen hoe een contract met variabele prijs werkt, zie ons artikel: https://www.inforgazelec.be/fr/comprendre-le-travailnement-dun-contrat-a-prix-variable-et-la-formule-indexing/
